BESARION E ALDO MANUSIO – Do fegure fondamentałe par ła storia de i studi so łe òpare greghe antighe i ze sensa dubio el cardenałe Besarion (1403-1472) e Aldo Manusio (su par zo 1450-1515). El primo el ze stà un arsivéscovo bizantin inpenjà a reunir ła Cieza Catòłega e cueła Ortodosa parché el papa e
VITORIN E GUARINI – Tra ’300 e ’400 łe fegure prinsipałe de umanisti veneti łe ze Guarin Veroneze (1374-1460) e Vitorin da Feltre (1378-1446). El primo el ze stà uno tra i pì esperti studiozi e insenjanti de grego antigo, dopo che’l gaveva inparà ła łengua inte’l só viajo Costantinòpołi. El taca donca a zirar
EL SCOMISIO PADOA – Momento fondamentałe par l’invìo de l’umanézemo el ze el sìrcoło de studiozi padoani che i ga oparà da ła fine de’l ’200. In partegołar ła fegura pì nota ła ze cueła de Łovato Łovati (1241-1309), notaro padoan che’l se ga dedegà a sercar manoscriti de łe òpare de i antighi. Ła
ŁA REDESCOVERTA DE L’ANTIGO – Co ła paroła “umanézemo” A se ìndega chel parìodo, scomisià inte’l XIV sècoło, che’l vede un deziderio e un movimento forte de redescoverta de l’età antiga, inte łe só manifestasion łetararie, artìsteghe e culturałe. In partegołare łe łetaradure antighe grega e łatina łe deventa ojeto de cure fiłołòzeghe inderisàe a
ŁA PAZE – ła vitoria veneta a Seteposi ła spenze l’inperador bizantin a dimandarghe ła paze a Venesia e A se riva tra łe do potense a na tregua de sincue ani. Ma ła guera co Zenoa ła sèita fin che A no se riva a ła vitoria veneta inte ła bataja de Tràpani de’l
ŁA CAJÙA DE L’INPERO ŁATIN – inte’l 1259 ła situasion ła zera drio mudar vełosemente soratuto inte i teritori bizantini: l’Inpero de Nisèa el zera drio reconcuistar tuti i teritori de cueło łatin sercando de repristinar l’Inpero bizantin. Inte’l 1261 Miciel Pałeòłogo el riva a reconcuistar Costantinòpołi. ’Sto suceso el zera stà parmeso da’l tratado
SCONTRI IN TERASANTA – Venesia ła se ałèa intanto co Piza, Marseja e i porti de ła Provensa contro Zenoa, ła rivałe invese ła otien el suporto de’l re de Zeruzałeme e cueło de l’Armenia. Venesia ła ze bona co ła só flota de ndar rento el porto de Acri, destrùzar łe nave zenoeze e
ŁE CÀUZE – Ła guera de San Saba (1255-1270) ła ze stà ła prima de łe cuatro guere tra ła Repùblega Veneta e cueła de Zenoa. Venesia, a’l tenpo parona de arcuanti posedimenti inte’l Mediteraneo Orientałe ( tanti de cuesti i zera parte de l’Inpero Łatin de Costantinòpołi), ła preocupava asà ła rivałe e de
DIAŁÈTEGA – “Solche el fogo e łe vanpe deʼl spìrito i połe straformar ła realtà sceta e ojetiva in forma, in sojetività misterioza”, ma se ʼIo, inte ʼsta soaza cuà, A se ga da inténdarlo cofà “totałità de lʼèsar” ałora A vien vanti che seʼl ze tuto el ga par forsa da èsar anca njente.
PRINSIPIO – Ła cuestion deʼl Prinsipio, a dir deʼl fondamento, lʼè cueła che pì de chełʼaltre ła ocupa łe specułasion emiane. Defati, seʼl Sojeto el ze ʼsto fogo che tuto el bruza, a dir sciantizo cheʼl fa fóra onji detarminasion ojetiva che ła vien ponesta, ałora A vołe dir che noʼl podarà far njente altro
Copyright © 2023 InfoMedia Veneto | C.F. 91035140242 | Venetica.blog | All Rights Reserved.