Categoria: Storia Veneta

Storia Veneta

Ła stanpa in tera veneta (2/4): ŁA CARTIERA DE VAS

ŁA CARTIERA DE VAS – Da’l ’400 ła Repùblega Veneta ła vede nàsar aziende agrìgołe e atività produtive in teraferma, cofà łe cartiere, che łe gavéa un bon marcà: ła Serenìsima e i vari enti rełijozi i ghe ne doparava tanti par ła burocrasìa aministradiva, in pì Venesia ła se inviava a deventar capitałe europea

Vai all'articolo »
Storia Veneta

Ła stanpa in tera veneta (1/4): ŁA MARCIANA

ŁA <<MARCIANA>> – Inte’l 1468, el cardinałe grego Besarion el ga desizo de donar ła só rancura granda de łibri, ospità inte’l Pałaso Dogałe soto ła cura de i Procuradori de San Marco. Par védar conpìo el projeto de na gran Biblioteca veneta, A se spetarà el Doze Andrea Griti che el ghe darà l’incargo

Vai all'articolo »
Storia Veneta

Veneto de mùzega e meteo (1/4): TORNADO

TORNADO – El tornado, o tronba de aria (o anca tórcoło, sion o bisineło), el ze un parigołozo fenòmano atmosfèrego che’l pol manifestarse anca in Veneto. De fati A se cata cazi resenti e pasadi de tornadi asè destrutivi. El stòrego Jacopo Filiasi el ne conta de do tùrbini che i gavéa colpìo ła łaguna

Vai all'articolo »
Storia Veneta

Academie agrarie venete (4/4): ŁEJE DE SETOR

Setenbre 1768, el Stato Veneto l’aprova, par ła prima volta inte ła só storia, ła łeje che reconose el primado de’l setor agrìgoło inte l’economìa de ła Repùblega : ‘ła baze fondamentałe de’l prinsipado, come el vardar łe tècneghe adate a ła bona despozision de ła natura, donca l’agricoltura ben fata, ła ze ła pì

Vai all'articolo »
Storia Veneta

Academie agrarie venete (3/4): PIETRO ARDUINO

Piero Arduin (Cavrin Veroneze 18 łujo 1728 – Pàdoa 13 apriłe 1805), agrònomo, botànego e naturałista. Stòrego custode de l’orto botànego de Padoa, el ze stà el primo a’l mondo a aver na càtedra de Agricoltura a l’univarsità de Padoa. Intra de łe tasche che el ga vudo, A ghe ze sta comisionà da’l Stato

Vai all'articolo »
Storia Veneta

Academie agrarie venete (2/4): SITÀ ACADÈMEGHE

Inte ‘sto parìodo cuà, co łe nove reforme e i finansiamenti, inte’l Stato Veneto, A ze stàe ativàe 19 academie agrarie, da Bèrgamo a ła Dalmasia. ‘Ste chi łe jera academie che za łe ezistéa ma che łe se ga dedegà drio man majormente a i studi agronòmeghi. Łe jera (in órdene alfabètego) l’Academia de

Vai all'articolo »
Storia Veneta

Academie agrarie venete (1/4): ACADEMIE AGRARIE

ACADEMIE AGRARIE- Nte i ùltemi 30 ani de vita, ła Repùblega Veneta ła ze ndà restaurar cuel che revardava el setor agrìgoło, parsepindo cuełe che łe jera łe dificoltà grave de mancansa de dezviłupo. Łe Academie, in orìjine, łe jera pì che altro de caràtere łeteràrio e asà inpermeàbiłe a łe idèe nove de’l sècoło,

Vai all'articolo »
Storia Veneta

El Bucintoro e ła Sensa bis (4/4): FESTA DE ŁA SENSA

Ła zera na festa granda, che ła durava do setimane e ła zera conpanjà anca da na fiera co marcansìe e spetàcołi che i atirava parsone da onji banda. Inte’l dì de ła Sensa, A se fazeva na prosesion in Piasa San Marco, daspò el Doze, i dinjitari e i  òspiti i montava sù so’l

Vai all'articolo »
Storia Veneta

El Bucintoro e ła Sensa bis (3/4): PIERO ORSÈOŁO II

El dì de ła Sensa de’l 1000, el Doze co el juto de Bazełio el ze partìo par ła só inpreza pì granda, sełebrada inte i sècołi co ła festa de ła Sensa. Chel dì łà el ze partìo da Equilium (Jèzoło) co na flota granda asà contro de i pirati Narentani che i infestava

Vai all'articolo »
Storia Veneta

El Bucintoro e ła Sensa bis (1/4): EL BUCINTORO

El primo Bucintoro, recordà pa’l só splendor el ze cueło inaugurà soto el dogado de Andrèa Griti (1523-1538). Sensa remi, ła venjeva tirà da altre inbarcasion. A bordo A ghe jera su par zo 168 remadori a i scalmi, 40 reserve, na serie variàbiłe de proti e caimastri, comandà da’l màsemo raprezentador de l’Arsenałe, el

Vai all'articolo »