Categoria: Tera Veneta

Tera Veneta

Mamut in Tera Veneta (2/2)

ENORME CREATURE – Anca venjendo a èpoche ben pì resente, parò, ła situasion ła ne pararìa isteso tanto difarente da ła nostra. Se A tornàsimo indrìo de “solche” calche desina de mejari de ani A vedarìsimo na mołe de giaso enorme che ła coverze scuazi conpletamente l’arco alpin, rivando fin a dove che deso A

Vai all'articolo »
Tera Veneta

Mamut in Tera Veneta (1/2)

ÌZOŁE TROPEGAŁE – Ła storia ła ne insenja che tuto el canbia, łe stajon, łe zenarasion, i inperi e łe èpoche. Ma fazemo na fadiga enorme a imazinarse cuanto che, in parìodi łonghi asà, anca l’anbiente el pose mudar. Imazinando de catarse so łe sime de łe Dołomite pì de 200 miłioni de ani indrìo,

Vai all'articolo »
Tera Veneta

Ła giosa ła scava ła piera (4/4)

ŁA CASCADA DE ŁA SOFIA – Da cheł’altra parte de ła vałe A ze posìbiłe vizitar anca ła cascada de ła Sofia. Cuà l’acua e łe só capasità de erozion łe se mostra in tuta ła só potensa: el torente, dopo èsar vejesto zo da ła montanja, el se ga scavà inte na dura łota

Vai all'articolo »
Tera Veneta

Ła giosa ła scava ła piera (3/4)

I CADINI DE’L BRENTON – Vizitando invese ła vałe de’l Mis, inte’l Parco Nasionałe de łe Dołomite Bełuneze, A se se cata de fronte a n’altra forma de arte oparà da l’acua. El refarimento l’è a i “cadini de’l Brenton”, na serie de 15 profonde cavità scavàe da’l torente Brenton. Inte ’sto cazo l’acua ła

Vai all'articolo »
Tera Veneta

Ła giosa ła scava ła piera (2/4)

ŁA GROTA AZURA – A pochi chiłometri da i brent de l’Art A se połe catar n’altro posto che l’acua ła ga modełà e ornà co i só cołori e ła só mazìa. Da’l casteło de Zumełe, defati, in venti o trenta menuti de spasizada A se riva a ła grota azuta. Inte’l ponto dove

Vai all'articolo »
Tera Veneta

Ła giosa ła scava ła piera (1/4)

GUTTA CAVAT LAPIDEM – Un famozo dito łatin el rèsita “ła giosa ła scava ła piera”, come che’l ne demostra el torente Ardo, in Val Bełuna. Co tenpo e pasiensa, venjendo zo da’l monte Sciara, el ga creà so’l só parcorso un pìcoło e streto canyon, conosùo cofà “i brent de l’Art”, dove che “brent”

Vai all'articolo »
Tera Veneta

A marenda co i Trevizani (3/4): GIACOMO AGOSTINETTI

GIACOMO AGOSTINETTI – Giacomo Agostinetti, nasùo a Simadolmo (Trevizo) inte’l 1597, el ze stà un fator in racuante viłe venete par racuanti ani (“quindici in Venetia, dieci in Verona, il rimanente in terra ferma in diverse Ville del Triuisano, Padoano e Friuli”). El ga scrito na òpara asè inportante titołà “Cento, e dieci riccordi, che

Vai all'articolo »
Viste Venete

A marenda co i Trevizani (2/4): ŁE COŁINE DE’L PROSECO

ŁE COŁINE DE’L PROSECO – In provinsa de Trevizo, tuta ła zona cołinar łimità idealmente da i Comuni de Valdobiàdene, Vitorio Veneto, Fara de Sołigo e Refróntoło ła ze caratarizà da na partegołare conformasion zeomorfołòzega ciamà “hogback” (łetaralmente “schena de’l porsel”) ndove che l’industriarse de l’omo l’à parmeso ła formasion de na serie de terasamenti

Vai all'articolo »
Fàuna

El corvo (Corvus corax)

El Corvo, dita anca corf, crovat, croat, corvat, corbo, corbat, o par venetidhathion de’l nome italian corvo inperial, l’é l’ozel europèo pi grant de l’órden de i passeriformes, è inte’l mondo l’é pasà via sol che da Corvus crassirostris (corvo abisin) par via de dimension medie, difati i corf pi grosi i riva pezar de

Vai all'articolo »
Natura Veneta

Castanea sativa (4/4): INPORTANSA DE’L CASTANJO

INPORTANSA DE’L CASTANJO – El castanjaro el vien coltivà prinsipalmente par venjer inestà co’ łe varietà pì comestibiłe che produze i maroni. Ła distinsion prinsipałe tra łe castanje e i maroni ła ze ła pesadura, pì ceła nte’l primo cazo e pì granda nte’l secondo, ma A no ze mìa senpre cusita. A eziste infati

Vai all'articolo »