DA’L MAIS A ŁA POŁENTA – El Mais el ze stà introdoto in Europa daspò de ła descoverta de l’Amèrega, za nte’l 1550 e el vien coltivà nte ła Repùblega Veneta prensipalmente par scopo de studio (erbari) da botàneghi e curiozi de ła pianta. Par calche tenpo el Mais el ze sta coltura zlevà da
EL GRAN TURCO – El gran turco no’l ze mìa un turco grando, e njanca un granoło turco, e par vero njanca na roba turca. A ze che ntel ‘500 el łenguajo comun veneto el ciamava “turco” tuto cueło che’l jera foresto. N’altra ipòteze invese ła postułava che el Mais el fuse za rivà inte
VAL DE’L TEHUACÁN – Ła Val de’l Tehuacán nte’l Mèsego ła ze un posto ciave par parlar de soturco. Ła major parte de i stòreghi ła tien par serto che el Mais sipie stà mestegà nte ła Val de’l Tehuacán, el só antenà ndove che el ze partìo el ze el Teosinte (Zea L.) che
MÀIS – Zea mays L., ła ze na pianta erbàsea anuałe de ła fameja de łe Poaceae.El ze uno de i pi inportanti sereałi coltevà inte łe zone tropegałe che anca so cuełe tenparà. El só siclo el ze primaveriłe-estivo e ‘l ze ła baze de ła tradision ałimentare de popołasion de l’Amèrega łatina e
VAIA – Da’l 26 a’l 30 otobre 2018 łe zone montane de’l Triveneto łe ze stàe senjàe da na serie de eventi meteorołòzeghi de straordenario vigor e inpato, come che da ani A no se rejistrava: ła cusì dita tenpesta Vaia (da’l nome femenin de Vaia Jakobs, a cao de un grupo multinasionałe tedesco) ła
LINO LACEDELLI – Tra i grandi nomi veneti che i ga fato ła storia de l’alpinizmo, uno de i pì famozi e conosùi el ze cuel de Lino Lacedelli. Nato a Cortina inte’l 1925, el ze pasà a ła storia par èsar stà co Achille Compagnoni el primo a ver scałà el 31 łujo 1954
DOŁOMITE – Łe Dołomite łe ze un grupo montuozo de łe Alpe, che’l se dezviłupa pì de tuti in Veneto inte ła provinsa de Bełun. El nome el vien da’l franseze Déodat de Dolomieu, che intra’l 1750 e’l 1801 el ga studià ła sorta de minerałi prezenti inte ‘ste zone e’l ghe ga dato el
DOŁOMITE – Łe Dołomite łe ze un grupo montuozo de łe Alpe, che’l se dezviłupa pì de tuti in Veneto inte ła provinsa de Bełun. El nome el vien da’l franseze Déodat de Dolomieu, che intra’l 1750 e’l 1801 el ga studià ła sorta de minerałi prezenti inte ‘ste zone e’l ghe ga dato el
El Tejo, àlbaro sacro a i Veneti e a ła Dea Reitia, sìnboło de zustisia e de autonomìa da i poteri sentrałi, ma mìa solche cuesto, sacro anca par łe popołasion che łe condivide na antiga orìjine comun co chel pòpoło, cofà łe zermàneghe, slovene e istriane (‘ste cuà łe ga uncora speso un Tejo
Philip Miller (Chelsea, 1691 – Chelsea, 18 disenbre 1771) el ze stà un botànego scoseze. Da’l 1721 fin che no’l ze morto, el ze stà cao de i zardenieri de’l zardin botànego de Chelsea, uno de i tezori pì richi de piante rare e ezòteghe in Europa, cołesionando par tuta ła só vita canpioni da tuto el mondo de spese varie che
