Prima de tuto, a vorìa scumisiar co’l dire ch’A so’ un veneto nasesto e cresesto inte’l nord de ła pianura de ła provinsia de Vicensa e, ndando vanti co ła łetura, a capiré el parché de ‘sta me presizasion. A recordo che, co gero puteło, cuazi 30 ani fa, inte ła beła stajon, el scorejo
A par che ła coltivasion de i łimonari rente łe rive de’l łago de Garda ła gai vudo inisio a Garnjan inte’l XIII sècoło, inte on convento de frati fransescani. Grasie a’l dolse microclima de’l łago, ła produsion de i łimoni ła ze sta’ favorìa da ła Repùblega de Venesia che ła ga incorajà el
DA’L MAIS A ŁA POŁENTA – El Mais el ze stà introdoto in Europa daspò de ła descoverta de l’Amèrega, za nte’l 1550 e el vien coltivà nte ła Repùblega Veneta prensipalmente par scopo de studio (erbari) da botàneghi e curiozi de ła pianta. Par calche tenpo el Mais el ze sta coltura zlevà da
EL GRAN TURCO – El gran turco no’l ze mìa un turco grando, e njanca un granoło turco, e par vero njanca na roba turca. A ze che ntel ‘500 el łenguajo comun veneto el ciamava “turco” tuto cueło che’l jera foresto. N’altra ipòteze invese ła postułava che el Mais el fuse za rivà inte
VAL DE’L TEHUACÁN – Ła Val de’l Tehuacán nte’l Mèsego ła ze un posto ciave par parlar de soturco. Ła major parte de i stòreghi ła tien par serto che el Mais sipie stà mestegà nte ła Val de’l Tehuacán, el só antenà ndove che el ze partìo el ze el Teosinte (Zea L.) che
MÀIS – Zea mays L., ła ze na pianta erbàsea anuałe de ła fameja de łe Poaceae.El ze uno de i pi inportanti sereałi coltevà inte łe zone tropegałe che anca so cuełe tenparà. El só siclo el ze primaveriłe-estivo e ‘l ze ła baze de ła tradision ałimentare de popołasion de l’Amèrega łatina e
VAIA – Da’l 26 a’l 30 otobre 2018 łe zone montane de’l Triveneto łe ze stàe senjàe da na serie de eventi meteorołòzeghi de straordenario vigor e inpato, come che da ani A no se rejistrava: ła cusì dita tenpesta Vaia (da’l nome femenin de Vaia Jakobs, a cao de un grupo multinasionałe tedesco) ła
LINO LACEDELLI – Tra i grandi nomi veneti che i ga fato ła storia de l’alpinizmo, uno de i pì famozi e conosùi el ze cuel de Lino Lacedelli. Nato a Cortina inte’l 1925, el ze pasà a ła storia par èsar stà co Achille Compagnoni el primo a ver scałà el 31 łujo 1954
DOŁOMITE – Łe Dołomite łe ze un grupo montuozo de łe Alpe, che’l se dezviłupa pì de tuti in Veneto inte ła provinsa de Bełun. El nome el vien da’l franseze Déodat de Dolomieu, che intra’l 1750 e’l 1801 el ga studià ła sorta de minerałi prezenti inte ‘ste zone e’l ghe ga dato el
DOŁOMITE – Łe Dołomite łe ze un grupo montuozo de łe Alpe, che’l se dezviłupa pì de tuti in Veneto inte ła provinsa de Bełun. El nome el vien da’l franseze Déodat de Dolomieu, che intra’l 1750 e’l 1801 el ga studià ła sorta de minerałi prezenti inte ‘ste zone e’l ghe ga dato el
