Vincenso Scamosi e łe Viłe Venete (3/4)

STORIA DE ŁA SIVILTÀ DE ŁE VIŁE VENETE (1/2) – Co ła nàsita de’l Stato da Tera, inte’l ‘400, i fondi espropriài a łe Sinjorìe (soratuto Da Carara) i vien mesi a l’asta ma i investimenti venesiani, inisialmente, i se łimitarà solche a i teritori darente el Dogado e, soratuto, portài vanti in majoransa da sitadini mìa patrisi. Donca na bona parte de łe prime viłe łe ze stàe fate su da ła nobiltà de Teraferma. El patrisiato venesian el scumisia da’l bon a inpenjarse inte’l ‘500 dapò de łe guere de ła Łega de Cambrai par: 1) divarsifegar i investimenti visto che’l Stato da Mar no’l jera pì n’ànbito seguro pa’ i capitałi; 2) nesesità miłitare e połìtega de controło de’l teritorio; 3) vantar l’autosufisiensa de i beni ałimentari; 4) defeza de l’aseto idràułego de ła Łaguna. Inte’l 1556 el Senato Veneto el istituise el Mazistrato sora i Beni Inculti che’l ga ła conpetensa a revardo de bonìfeghe e irigasion par far su tere nove produtive.